Kaza Tespit Tutanağı ve Kaza Anında Yapılması Gerekenler: Sürücüler İçin Pratik Rehber
Trafik kazaları, her sürücünün karşılaşma ihtimali olan durumlar arasında yer alıyor. Böyle bir durumda sakin kalmak, doğru adımları izlemek ve gerekli işlemleri eksiksiz tamamlamak hem tarafların mağdur olmaması hem de sigorta süreçlerinin sorunsuz ilerlemesi açısından büyük önem taşır. Kaza tespit tutanağı da bu sürecin en kritik belgelerinden biridir.
Aşağıdaki rehber, kaza anında ne yapılması gerektiğini ve kaza tespit tutanağının nasıl doldurulacağını adım adım anlatmaktadır.
1. Kaza Anında İlk Yapılması Gerekenler
1.1. Önce güvenlik
• Araçları trafiği tehlikeye atmayacak şekilde kenara alın.
• Dörtlü ikaz lambalarını yakın.
• Gece veya görüşün zayıf olduğu durumlarda reflektörleri uygun mesafeye yerleştirin.
• Eğer yaralanma varsa araçları hareket ettirmeyin ve ambulans çağırın.
1.2. Sakin kalmaya çalışın
Kazanın şoku nedeniyle taraflar bazen panikleyebilir. Ancak sigorta ve yasal süreçlerin sağlıklı ilerleyebilmesi için tarafların olabildiğince sakin olması önemlidir.
1.3. Yaralanma varsa 112’yi arayın
Herhangi bir yaralanma, bilinç kaybı, sıkışma veya ciddi hasar olması hâlinde olay yerine polis çağrılması zorunludur.
Bu gibi durumlarda kaza tespit tutanağı düzenlenmez; polis trafik kazası raporu hazırlar.
2. Kaza Tespit Tutanağı Ne İşe Yarar?
Kaza tespit tutanağı, maddi hasarlı trafik kazalarında sürücülerin kendi aralarında düzenlediği, kazanın oluş şeklini ve tarafların beyanını içeren resmi bir belgedir.
Tutanak sigorta şirketlerine iletildiğinde:
• Tarafların kusur oranları,
• Hasarın karşılanma şekli,
• Ödeme süreci,
Bu tutanak üzerinden belirlenir.
Dolayısıyla tutanağın doğru ve eksiksiz doldurulması sigorta sonucunu doğrudan etkiler.
3. Kaza Tespit Tutanağı Hangi Durumlarda Kullanılmaz?
Aşağıdaki durumlarda mutlaka polis çağrılması gerekir ve tutanak geçerli olmaz:
• Yaralanmalı kaza
• Kamu malına zarar verilmesi
• Kamu görevlilerinin araçlarının karıştığı kazalar
• Sürücülerden birinin ehliyetsiz olması
• Sürücülerin alkollü olduğundan şüphelenilmesi
• Sigortasız araç
• Tarafların anlaşamaması
4. Kaza Tespit Tutanağı Nasıl Doldurulur?
Tutanak doldururken dikkat edilmesi gereken temel maddeler şunlardır:
4.1. Olayın yeri ve zamanı
Tarihi, saat ve adres bilgilerini net şekilde yazın.
4.2. Taraf bilgileri
Her iki aracın:
• Sürücü bilgileri
• Araç plakası
• Sigorta poliçe bilgileri
• Ehliyet bilgileri
Eksiksiz şekilde yazılmalıdır.
4.3. Hasar noktalarının işaretlenmesi
Her sürücü kendi aracındaki hasar görülen yerleri araç krokisine işaretlemelidir.
4.4. Olayın oluş şeklinin yazılması
Kısa ve anlaşılır ifadeler kullanılmalıdır.
Örneğin:
“Ben sağ şeritte ilerlerken karşı araç park yerinden kontrolsüz şekilde çıkış yaptı ve çarptı.”
4.5. Krokilerin çizilmesi
Kazanın nasıl gerçekleştiğini gösteren basit bir kroki tutanağın en önemli bölümlerinden biridir. Yol çizgileri, yönler, araç pozisyonları doğru gösterilmelidir.
4.6. Fotoğraf çekilmesi
Tutanakla birlikte mutlaka çok açılı fotoğraf çekilmelidir:
• Araçların genel pozisyonu
• Plakalar
• Hasar noktaları
• Yol işaretleri
Fotoğraflar sigorta değerlendirmesi için büyük önem taşır.
4.7. İmzaların atılması
Her iki sürücünün de tutanağı imzalaması gerekir.
İmza olmadan tutanak geçerli sayılmaz.
5. Tutanak Nasıl Sigorta Şirketine Gönderilir?
Günümüzde en pratik yöntem mobil kaza tutanağı uygulamalarıdır.
Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi’nin Dijital Kaza Tutanağı uygulaması ile:
• Fotoğraflar yüklenir,
• Bilgiler girilir,
• Tutanak dijital olarak taraflara iletilir,
• Sigorta şirketleri anında sisteme düşer.
Klasik kâğıt tutanak doldurulduysa, fotoğrafı çekilip sigorta şirketine poliçe sahibi tarafından iletilmelidir.
6. Sigorta Değerlendirmesi Nasıl Yapılır?
Sigorta şirketleri, tutanağı ve fotoğrafları inceleyerek kusur oranlarını belirler.
Değerlendirme şu unsurlara göre yapılır:
• Tutanak beyanları
• Kroki
• Fotoğraflar
• Kaza kuralları ve Karayolları Trafik Yönetmeliği
Kusur oranı belirlendikten sonra hasarın hangi tarafın trafik sigortasından karşılanacağı kesinleşir.
Sonuç
Kaza tespit tutanağı, maddi hasarlı kazalarda sürecin hızlı ve sorunsuz ilerlemesini sağlayan en önemli belgedir. Sürücülerin bu belgeyi nasıl dolduracağını bilmesi, sigorta süreçlerinde zaman kaybı ve mağduriyet yaşanmamasını sağlar.
Kaza anında sakin kalmak, güvenliği sağlamak ve tutanağı doğru şekilde düzenlemek hem maddi hem hukuki açıdan sürücülere büyük avantaj sağlar.